Een lokale groene oplossing voor een ongezonde huishoudelijke klus

Door Redactie Wakibi op 25-5-2016

Over Wakibi

Vandaag is het een groentesoepje dat staat te pruttelen op een open zilverkleurige stoof. Het is een schone stoof, die de vrouwen konden aanschaffen dankzij microkrediet!

Het is vroeg in de avond. Er staat een lage, goud-gloeiende zon boven een woongemeenschap op zo’n drie uur rijden van KustKaap in Ghana. Voor Grace en haar gezin is het weer inmiddels genoeg afgekoeld om op een open vuur hun avondeten te kunnen gaan bereiden. Vanavond maken ze saus en cassave en pureren ze een mengsel van tomaten en een speciaal soort aubergine.

Nu en dan voegen Grace en haar dochters ingrediënten toe aan de zware pot, roeren er een keer door en peuren ze wat in het vuur onder de pot, waarbij ze telkens wat rook in hun gezicht krijgen. “Het is slecht voor onze ogen,” zegt Grace. “We zien niet goed, niet alleen tijdens het koken, maar nu ook gewoon altijd.” 
 

Veel gezinnen in Ghana en elders in de wereld koken nog op open vuur en gebruiken daarvoor dagelijks hout en houtskool als brandstof. Naar schatting overlijden ongeveer 4,3 miljoen mensen voortijdig aan ziektes die toegeschreven worden aan de vervuiling van de lucht in hun huishouden, zoals longkanker, hartkwalen en longonsteking. Ongeveer 25% van de zwarte-koolstof-uitstoot wordt veroorzaakt door het verstoken van vaste brandstoffen voor huishoudelijk gebruik. 

Zo’n kleine 20 minuten verderop, langs de weg waaraan het dorp van Grace ligt, zijn Ibrahim en zijn buren ook bezig het avondeten te koken. 
Ze lachen en zeggen tegen elkaar dat ze eigenlijk meer zin hebben in banku, dat gemaakt wordt van mais en cassave, hun favoriete maaltijd. Maar vandaag is het een groentesoepje dat staat te pruttelen op een open zilverkleurige stoof.
Het is een schoon kooktoestel, die de vrouwen konden aanschaffen dankzij een lening van ASA Initiative, een veldpartner van Kiva en Wakibi die kooktoestellen produceert en distribueert met een schoon verbrandingsproces, waarbij palmpit-afval gebruikt wordt als brandstof. 

Meer dan 50.000 leners van overal op de wereld ontvingen ondertussen deze ‘groene leningen’, die hen toegang gaven tot schone energiebronnen en tot producten zoals zonnepanelen en schone kooktoestellen. 
 

Het kooktoestel van Ibrahim en zijn groep kon er komen dankzij een lening van €225. De vrouwen legden geld bij elkaar voor het in zeven maanden tijd afbetalen van de lening. “Er komt geen ongezonde rook meer in ons systeem,” zegt Ibrahim, die 7 zonen en dochters heeft. “Voorheen maakten de kinderen het vuur aan en waren ze daarbij altijd aan het hoesten.”

Gezinnen als dat van Ibrahim werden al in een vroeg stadium betrokken bij het ontwerpen van het kooktoestel, om ervoor te zorgen dat die aan hun eisen zou voldoen en een duurzame oplossing zou bieden, zegt Wisdom Tseyu, de credit supervisor bij ASA Initiative. 

 “We zagen dat deze gemeenschap behoefte had aan een dergelijk product”, zegt hij. “Het belangrijkste van het product is dat het gebruik maakt van het afval van palmpitten. Die zijn hier overal te vinden; dus de mensen hoeven die niet te kopen.”

ASA heeft in samenwerking met de gemeenschap ook de vorm, kleur en afmetingen van het kooktoestel bepaald. Van oorsprong was het een Italiaans ontwerp, maar hun was ter ore gekomen dat de pootjes niet stevig en stabiel genoeg waren en de kleur, feloranje, nogal lelijk gevonden werd. Ze hebben het ontwerp dus aangepast en vonden plaatselijke metaalbewerkers die de stoven konden gaan maken.

Paul heeft een metaalbewerkingswerkplaats in Kustkaap, waar hij de kooktoestellen voor ASA produceert. Trots demonstreert hij ieder stap van het proces, van het snijden en lassen van de zijkanten van het kooktoestel, tot het vormen en afwerken van de ronde basis. “Iedere dag zijn we bezig met het maken van kooktoestellen, zodat de zaak genoeg geld oplevert om mijn werknemers te kunnen betalen en geld over te houden voor mijn eigen gezin, “ zegt Paul. “We kunnen daar voortdurend mee bezig zijn, het is een vaste baan.”

Niet alleen zorgden de kooktoestellen ervoor dat Paul meer mensen kon aannemen, hij plaatste ook een eigen Kiva-lening om enkele van de machines te kopen die hij nodig had voor het maken van de kooktoestellen, zoals een boor, een mal om het metaal te kunnen vormen en een snij-apparaat. Zijn streven is om de zaak verder uit te bouwen en genoeg te verdienen om ervoor te zorgen dat zijn 4 kinderen naar school kunnen blijven gaan. Twee ervan gaan al naar de universiteit om account te worden. “Ik ben trots op mijn kinderen!” zegt hij.

Via ASA zijn al 99 leningen voor schone kooktoestellen verstrekt. Meer dan 20 van die leningen waren voor vrouwen, die met de leningen micro-ondernemingen zijn begonnen, om de stoven ook aan andere gemeenschappen te kunnen verkopen.

Vanuit het perspectief van Wisdom past dit allemaal in het oorspronkelijke streven van ASA om een product te ontwerpen, dat lokaal gemaakt kan worden, om werkgelegenheid te creëren en een bijdrage te leveren aan een betere gezondheid en een verbeterde leefomgeving.

Lees ook:
Op de blog bij Riksja Travel: Met kooktoestellen de wereld een beetje veranderen

 
Wakibi
Wakibi is een platform waar leners en Nederlandse uitleners op eenvoudige wijze bij elkaar worden gebracht. Als onderdeel van een keten is elke schakel van belang. Centrale rol in de keten is het Amerikaanse Kiva. Wakibi betrekt haar leningen van Kiva en stemt deze af op Nederlandse doelgroepen. Kiva maakt onder andere gebruik van zogenaamde ‘fellows’; vrijwilligers die hun inzichten, ervaringen, foto's en verhalen uit de praktijk met ons delen. Via deze verhalen en beelden wordt duidelijk wat er speelt in verschillende gemeenschappen. Op onze website brengen we telkens een land, gebied, sector of een specifieke doelgroep onder de aandacht. Lees voor meer informatie onze eerder gepubliceerde artikelen.

Redactie Wakibi 2016 - vertaling: Arnold Vermeeren
pers@wakibi.nl

Een verhaal van Kiva Fellow Talea Miller, foto’s: Brandon Smith.
Bron: Kiva Fellowsblog