Kiezen – één project uit duizenden – hoe doe je dat?

Op het moment dat ik dit artikel schrijf staan er 3591 projecten op de website van Wakibi en heb ik een Wakibi-krediet van €20,51. Grote kans dat ik na de volgende terugbetaling weer een krediet heb van €25 en ik weer een keuze mag maken uit die overweldigende hoeveelheid van 3591 projecten. Maar welke kies ik? En op grond waarvan? Voor veel Wakibi-leden zal dit een herkenbaar probleem zijn.

Een project kiezen bij Wakibi
Om te beginnen is er eigenlijk geen verkeerde manier van kiezen. Alle projecten zijn zorgvuldig gescreend en geschikt bevonden door onze lokale partners, maar kredietgevers hebben toch vaak zo hun voorkeuren: op basis van hun eigen ervaringen, van waarden die ze belangrijk vinden, enzovoort. In een blogpost op de site van Kiva wordt als voorbeeld een indeling van kredietgevers gemaakt: reizigers, verlichte investeerders, verhalen-verbinders en sociale activisten. Bij elk daarvan wordt uitgelegd hoe zij hun keuzes maken. In een andere blogpost wordt een soort stappenplan gepresenteerd. Maar de keuzemogelijkheden op de site van Kiva zijn wat anders dan op die van Wakibi – de indeling of het stappenplan klakkeloos overnemen werkt niet. Dit artikel geeft daarom enkele ideeën ter inspiratie bij het kiezen van projecten – aan de hand van uitgangspunten die mensen zouden kunnen hebben bij hun keuzes – met uitleg van hoe de Wakibi-website daarbij kan helpen.

Vind je dat je lening een bijzondere sociale meerwaarde zou moeten hebben?
Wakibi is een non-profit organisatie, ze beoogt geen winst, maar wil ondernemers in gebieden met armoede ondersteunen door middel van leningen. Geld uitlenen via Wakibi heeft daarom zonder meer al een bijzondere meerwaarde. Wakibi werkt samen met zorgvuldig gekozen veldpartners die verantwoordelijk zijn voor het screenen van de ondernemers, voor de uitgifte van de leningen, voor het innen van de terugbetalingen en voor de overige administratie rond microkredieten. Zij zijn het die het dichtst bij de kredietnemers staan. Verschillende veldpartners van Wakibi onderscheiden zich daarbij doordat zij zich extra inspannen voor de gemeenschap waarvoor zij werken. Kiva selecteert de veldpartners voor Wakibi. Zij heeft Sociale Keurmerken ontwikkeld om lokale partners te kunnen herkennen die zich aantoonbaar inzetten voor één of meer sociale aandachtsgebieden, zoals: armoedebestrijding, kwetsbare groepen, ondernemerschap, innovatie, gezin en gemeenschap.

Wil je je bij het selecteren van projecten rekening houden met een bijzondere sociale meerwaarde, kies dan bovenaan op de beginpagina voor ‘Over Wakibi’ en selecteer vervolgens ‘Sociale Meerwaarde’ aan de linkerkant onder Lokale Partners. Hier wordt uitleg gegeven over de verschillende vormen van sociale meerwaarde. Kies de sociale meerwaarde van je voorkeur en je krijgt een uitleg met daaronder een lijst met partners die dit keurmerk hebben en de projecten die daarbij horen. Hier heb je tevens de mogelijkheid te filteren op nog wat andere zoekcriteria, zoals sector en geslacht van de lener.

Vind je dat jouw geld moet rollen en moet blijven rollen?
Voor veel mensen is de essentie van Wakibi, dat geld dat één keer ingebracht wordt meerdere keren gebruikt kan worden en dat het geld efficiënt en zo vaak mogelijk gebruikt wordt. Daar zitten twee kanten aan: Hoe snel komt je geld weer terug? Hoe zeker ben je dat het geld in zijn geheel terugkomt?

Vind je een hoge omloopsnelheid belangrijk?
Dan kun je letten op de leenperiode (na hoeveel tijd wordt de lening geacht terugbetaald te zijn, oftewel de omloopsnelheid). Kies op de Wakibi-beginpagina voor ‘Projecten’ en vervolgens voor ‘Uitgebreid zoeken’, waarna voor bijvoorbeeld een korte leenperiode gekozen kan worden.

Wil je er zeker van zijn dat je al je geld terugkrijgt?
Honderd procent zekerheid krijg je niet, maar in verreweg het merendeel van alle gevallen (net iets minder dan 100%) krijg je al je geld weer terug. Wil je de kans nog verder vergroten dat je al je geld terugkrijgt dan zou je bijvoorbeeld kunnen kiezen voor een lening aan een groepsproject. Bij een groepslening krijgt ieder lid van de groep een individuele lening, maar is dat lid wel onderdeel van een groep individuen. De groep is er om ondersteuning te bieden aan de leden en zorgt voor een systeem van sociale controle bij het terugbetalen van de leningen. Dat kan dus iets meer zekerheid bieden dan een lening aan een individu. Het kiezen voor groepsprojecten is erg eenvoudig: kies op de beginpagina voor ‘Projecten’ en kies dan bij ‘Leningen per groep’ voor ‘Groepen’.

Een andere manier om de kans te vergroten dat je al je geld terugkrijgt, is door te letten op de risicobeoordeling van de veldpartners. Voor het bepalen van de kans dat een partner in gebreke zou kunnen blijven, heeft Kiva een risicomodel ontwikkeld op basis van de evaluatie van veldpartners ten opzichte van een aantal verschillende dimensies, waaronder het bestuur, management, de winst, kapitaal, interne controle en transparantie. Een score van 5 sterren staat voor een laag risico op in gebreke blijven, en een score van 1 ster geeft een hoger risico aan.

Voor het zoeken naar lokale partners en hun beoordelingen is een enigszins verborgen zoekmanier nodig. Op de partnerprofielpagina vind je een overzicht van alle partners. Je komt op die pagina door bovenaan op de Wakibi-beginpagina te kiezen voor ‘Over Wakibi’. Op die pagina vind je links onder ‘Lokale Partners’ een kopje ‘Sociale meerwaarde’. Als je daarop klikt en dan helemaal naar beneden scrolt, vind je de knop ‘Bekijk hier alle veldpartners’. De lijst die je dan te zien krijgt, kun je vervolgens filteren door te klikken op ‘Beoordeling’. Je kunt dan kiezen voor het risiconiveau dat jij acceptabel vindt.

Risico’s zitten verder vaak in onverwachte gebeurtenissen en zaken waar vaak geen directe invloed op uitgeoefend kan worden. Daarom is het verstandig om te diversificeren. Wanneer je van 1 lening uitgaat, dan is het wat lastiger om te diversificeren, maar als je meerdere leningen aangaat, zou het verstandig zijn om deze te verspreiden over bijvoorbeeld verschillende landen of sectoren, in plaats van het gehele bedrag in dezelfde ondernemer te stoppen. Voordeel van project diversificatie is dat als één van de ondernemers in betalingsproblemen komt, je nog steeds geld terugontvangt vanuit de andere projecten.

Andere keuzestrategieën
Behalve de hierboven beschreven strategieën zijn er nog vele andere. Er is bijvoorbeeld niets mis mee, als je gewoon je gevoel volgt en selecteert op basis van de 27 foto’s op de openingspagina van Wakibi.

Op de ‘Projecten’ pagina heb je daarnaast nog meer mogelijkheden: Heb je bijvoorbeeld iets met een bepaald land, omdat je daar op vakantie bent geweest, daar mensen kent, of er net een documentaire over gezien hebt? Kies dan een land via ‘Leningen per land’. Heb je geen voorkeur voor een specifiek land, maar wel voor een bepaald werelddeel, klik dan op de ‘Projecten’pagina voor ‘Uitgebreid zoeken’. Op die pagina vind je dan een overzicht van mogelijke landen, ingedeeld per werelddeel.

Verbeter de positie van vrouwen
Wil je bijdragen aan het verbeteren van de positie van vrouwen in bepaalde landen (zo’n 74% van alle leningen via Wakibi gaat naar projecten van vrouwen)? Kies dan via ‘Leningen per geslacht’.

Geef je de voorkeur aan ondersteuning van bepaalde sectoren als landbouw, transport, kleding, enzovoorts? Kies dan voor ‘Leningen per sector’.

Voor veel Wakibi-leden is het bepalen aan wie een lening verschaft zal worden een belangrijk moment, maar ook een lastig moment. Keuzes maken is lastig. Wellicht maken de hierboven beschreven tips je keuze wat gemakkelijker, maar uiteindelijk zal je zelf moeten bepalen wat je een belangrijk uitgangspunt vindt bij het maken van je keuze. Als het lastig wordt, onthoud dan: foute keuzes zijn er eigenlijk niet.

Als je vragen of commentaar hebt over dit artikel, mail dan naar support@wakibi.nl.

Bronnen:
http://blog.kiva.org/2014/07/15/feeling-overwhelmed-let-the-partners-help-you-choose
http://blog.kiva.org/2014/05/21/theres-no-wrong-way-to-lend