Sociale Meerwaarde in actie: energiezuinig koken in Burkina Faso

Door Redactie Wakibi op 4-9-2012

Burkina Faso, gelegen in de Sahel-regio, is één van de armste landen ter wereld. Een groot probleem in Burkina Faso is de droogte. De gewassen groeien moeizaam en de vruchtbare grond verwaait. Dit komt voor een deel door het kappen van struiken en bomen. De inwoners hebben grote gebieden ontbost omdat ze het hout nodig hebben om hun vuurtjes en fornuizen aan de gang te houden. Waar bossen verdwenen zijn, verdroogt de grond en wordt zo onbruikbaar. Hierdoor rukt in Burkina Faso de woestijn in hoog tempo op.

Burkina Faso, gelegen in de Sahel-regio, is één van de armste landen ter wereld. Van de 187 landen op de Human Development Index van de Verenigde Naties bekleedt het land de 181ste plek. Het grootste deel van de bevolking leeft van de landbouw.

Een groot probleem in Burkina Faso is de droogte. De gewassen groeien moeizaam en de vruchtbare grond verwaait. Dit komt voor een deel door het kappen van struiken en bomen. De inwoners hebben grote gebieden ontbost omdat ze het hout nodig hebben om hun vuurtjes en fornuizen aan de gang te houden. Waar bossen verdwenen zijn, verdroogt de grond en wordt zo onbruikbaar. Hierdoor rukt in Burkina Faso de woestijn in hoog tempo op.
 

 

In de strijd tegen de ontbossing is onze nieuwe partner Entrepreneurs du Monde (EdM) de sociale onderneming Nafa Naana gestart. “Nafa Naana” betekent in Moré en Dioula - de twee meest gesproken talen in Burkina Faso – “de winst is er”. Gezien de ecologische problemen is het van groot belang dat de bewoners overgaan op het koken op energiezuinige kooktoestellen. Op dit moment gebruikt slechts 15% van de plattelands bewoners een energiezuinig kooktoestel. Nafa Naana heeft daarom als doel de verkoop en het gebruik van energiezuinige kooktoestellen te bevorderen.
 



Nafa Naana team met de verbeterde kooktoestellen


Het is niet voor het eerst dat kooktoestellen worden gepromoot in Burkina Faso. Al eerder hebben overheid en hulporganisaties geprobeerd om de bevolking weg te krijgen van de traditionele wijze van koken op houtvuur. Tot nu toe met tegenvallend resultaat. Dit had verschillende oorzaken. De mensen zijn onvoldoende voorgelicht en vrezen dat de nieuwe manier van koken duurder is. Door problemen bij productie en distributie stagneerde de verkoop. Bovendien is het voor veel inwoners onmogelijk de aanschafprijs van een kooktoestel in een keer op tafel te leggen.
 



Ambachtsman maakt een energiezuinig kooktoestel  


Als je de aanpak van Nafa Naana vergelijkt met de eerdere projecten, dan zie je dat Nafa Naana een aantal zaken heel anders aanpakt. Door de inzet van microfinanciering via Wakibi wordt zowel voor winkeliers als de kopers de drempel om deel te nemen verlaagd. Via promotie campagnes wordt de bevolking voorgelicht over de voordelen.
  

Nafa Naana biedt diverse lesprogramma’s voor alle partijen in de keten. De ambachtslieden die de toestellen maken krijgen lessen over sparen, ondernemen en voorraadbeheer. De winkeliers krijgen een training over de werkwijze van Nafa Naana, verkooptechnieken, het geven van live kookdemonstraties en milieuvoorlichting. Vrouwengroepen kunnen informatiebijeenkomsten bijwonen over milieubescherming, de voordelen van kooktoestellen, hoe deze te gebruiken en te onderhouden.



Armel van EdM geeft milieuvoorlichting


De aanpak van Nafa Naana leidt – naast de milieu voordelen – ook tot financiële voordelen voor alle partijen. De lokale ambachtslieden en de winkeliers verdienen extra inkomsten. De kopers besparen op de kosten van hout, en ook besparen ze tijd doordat ze sneller koken en minder tijd kwijt zijn aan het verzamelen van hout.


De eerste ervaringen in het provinciestadje Dano
In het stadje Dano, in de provincie Loba is een klein kantoor van EdM dat bemand wordt door Benoit Some. Benoit vertegenwoordigt Nafa Nanaa in deze regio. Het kantoortje doet zowel dienst als voorraadpunt en als verkoopadres voor energiezuinige kooktoestellen.



Kooktoestellen voor het EdM kantoor in Dano


In maart 2012 hebben vier lokale winkeliers bij Nafa Naana een verkooptraining gevolgd. In april werden zij voorzien van verkoopmaterialen, zoals verkoopbonnen, posters en folders. Nafa Naana installeerde metalen rekken waarmee de winkeliers de toestellen achter slot kunnen bewaren. De lokale gemeenschap is door Nafa Naana via een viertal promotie acties geïnformeerd. Tenslotte zijn de winkeliers bevoorraad met de kooktoestellen, op basis van rentevrij krediet. Elke maand gaat Benoit bij de winkeliers langs en int hij de aflossingen.


Benoit van EdM in Dano.


Na de eerste maanden zijn de verkoopresultaten heel verschillend: twee winkeliers verkochten maar liefst 22 toestellen, terwijl de twee anderen veel minder verkochten: respectievelijk 3 en 8 toestellen.
Gevraagd naar zijn ervaringen geeft een van de winkeliers aan de samenwerking met EdM desondanks te willen voorzetten, zelfs als de opbrengsten beperkt blijven. Hij is namelijk blij dat zijn dorpsgenoten de kooktoestellen nu dicht bij huis kunnen kopen en ze er geen vele kilometers meer voor hoeven te reizen. ”De gasfornuizen zijn een aanwinst voor de gemeenschap, het is een innovatie.”

Een andere winkelier geeft aan de samenwerking met EdM te willen voortzetten om zo zijn land te helpen de houtkap te verminderen. Een van de klanten was zo tevreden dat hij al aan het sparen is voor een tweede toestel, zodat zijn vrouw gelijktijdig de rijst en de saus kan maken. Hierdoor kan zij meer tijd besteden aan de werkzaamheden op het land.



Een van de deelnemende winkeliers

 

Entrepreneurs du Monde zal twee soorten leningen aanbieden op Wakibi:
 

  1. Leningen voor winkeliers: ondernemers die een winkel willen openen voor de verkoop van kooktoestellen hebben hiervoor startkapitaal nodig. De winkeliers betalen terug aan EdM volgens een flexibel schema.
  2. Leningen voor kopers: inwoners die in afgelegen dorpen wonen hebben geld nodig om een kooktoestel te kunnen kopen. Er zijn speciale leningen voor straatverkopers die eten koken en verkopen via een straattentje en voor kopers van kooktoestellen voor thuisgebruik. Veel van de kopers zijn vrouwen.
     

We zijn trots op de samenwerking met EdM. Deze microleningen kunnen huishoudens veiliger maken, de levensstandaard helpen verbeteren, vrouwen helpen zich te ontwikkelen, terwijl tegelijk het milieu beschermd wordt. Aangezien microfinanciering voor dergelijk specifiek doel nieuw is, is er een hoger risico bij de projecten van EdM. Aan EdM is daarom nog geen risicowaardering toegekend.
Vragen over EdM of over onze andere partners? Stuur ons een e-mail op support@wakibi.nl.