Wist jij dit over microkredieten?

De eerste microkredieten werden in de jaren ’70 verstrekt. Tegenwoordig zijn ze niet meer weg te denken en kun je overal ter wereld een microkrediet krijgen. Of het concept nu nieuw voor je is of als je gewoon op zoekt bent naar meer informatie, in dit artikel vind je 9 dingen die je moet weten over microfinanciering en over hoe het werkt.

1. Microfinanciering biedt mogelijkheden voor mensen die geen toegang hebben tot financiële middelen via banken.

Meer dan 1,7 miljard mensen over de hele wereld - 31 procent van de volwassenen - worden beschouwd als 'bank-loos, wat betekent dat ze geen toegang hebben tot financiële middelen, zoals een bankrekening en een lening via een bank. Of dit nu komt doordat ze op het platteland wonen of door sociaaleconomische factoren, deze ‘financiële uitsluiting' gaat vaak samen met een laag inkomen en systemische ongelijkheid. Microfinanciering biedt toegang tot financiële diensten, zodat mensen die voorheen financieel buitengesloten waren meer kansen krijgen.

2. Microfinanciering vergroot de mogelijkheden voor individuele zeggenschap.

Toegang tot kleine leningen, bedrijfstrainingen en andere financiële diensten stellen mensen in staat financieel onafhankelijk te worden. Het helpt hen financiële beslissingen te nemen die een positieve invloed hebben op hun gezin en hun toekomst. Microfinanciering ondersteunt de zelfredzaamheid van kwetsbare groepen, waaronder vrouwen, vluchtelingen en etnische
minderheidsgroepen.

3. Microkredieten hebben een hoog terugbetalingspercentage.

De terugbetalingspercentages voor microleningen zijn hoog. En dat terwijl de mensen die microkredieten krijgen door traditionele financiële instellingen als 'risicovol' worden beschouwd. Veel van hen hebben immers geen kredietverleden, geen hoog inkomen en geen onderpand.

Met Wakibi kun je zelf kiezen aan welke ondernemer je een lening wilt verstrekken. Voor slechts 27 euro kun je bijdragen aan een lening die door een lener is aangevraagd. Dan ontstaat er een verbinding tussen jou en de ondernemer, die vaak op een ander continent woont. Wanneer de lening wordt terugbetaald - en dat is bij 98 procent het geval - krijg je je geld terug en dat kun je dan opnieuw uitlenen.

4. Het uitgeven van microkredieten kost meer dan traditionele leningen

Het verlenen van microkredieten is veel werk, dat grotendeels wordt verricht door microfinancieringsinstellingen (MFI's). Dit zijn de organisaties binnen gemeenschappen die onder andere leningen uitbetalen, terugbetalingen innen, financiële trainingen geven, feedback van leners krijgen. Ze onderhouden contact met leners, zorgen dat ze de voorwaarden begrijpen en het aflossingsschema volgen en doen de administratie rondom de microkredieten. Veel MFI's werken met ondernemers in plattelandsgebieden en zij combineren hun bezoeken vaak met onderwijstaken en andere financiële diensten. Dit is een van de redenen waarom het veel duurder is om veel kleine leningen uit te betalen dan één grote lening.

5. En daarom rekenen veel microfinancieringsinstellingen rente.

Veel MFI's dekken hun kosten door rente te berekenen over hun leningen. Soms zijn de rentetarieven hoger dan de formele rente, maar in feite ligt het veel lager dan de informele markt van leverancierskrediet en woekeraars.

Factoren zoals inflatie en binnenlandse conflicten kunnen kosten voor MFI's verhogen. De rente op leningen stelt MFI's in staat een duurzaam bedrijf te runnen, zodat zij hun missie kunnen voortzetten: meer financieel uitgesloten personen bereiken. Het bedrag van de lening hangt vooral af van de maandinkomsten en -uitgaven van een huishouden. Dat helpt onder andere om te voorkomen dat schulden te ver oplopen.

Bij Kiva (partner van Wakibi) wordt met meer dan 150 MFI's in 69 verschillende landen gewerkt. Deze MFI’s zijn heel gemotiveerd om arme, kwetsbare en/of uitgesloten bevolkingsgroepen te ondersteunen. Kiva screent de MFI’s voordat besloten wordt over te gaan tot samenwerking, zodat ervoor gezorgd wordt dat leenprocessen goed, eerlijk en met een reële rente verlopen. Gedurende de samenwerking vindt er ook monitoring plaats met als doel de ondernemers te beschermen.

6. Microkredieten kunnen helpen het inkomen te verhogen en het levensonderhoud te verbeteren.

De impact van microleningen wordt gemeten door de leners zelf. In Kenia meldden boeren die leenden via veldpartner One Acre Fund een inkomensstijging van 40 tot 50 procent ten opzichte van een controlegroep. Ook in Bolivia verhoogden melkveehouders die lenen via veldpartner Sembrar Sartawi hun winst met 50 procent. Uit een extern effectonderzoek van de in Bangladesh gevestigde MFI BRAC bleek dat 92 procent van de ondervraagde ondernemers hun inkomsten hadden verhoogd nadat ze met de organisatie hadden gewerkt. De positieve impact ligt soms ook in dingen als een toegenomen gevoel van veiligheid, zoals 94 procent van de leners in Madagaskar meldde nadat zij met een microkrediet een Boabab+ zonnesysteem kochten.

7. Microfinanciering blijft groeien.

De vraag naar microfinanciering blijft toenemen. In reactie op de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de VN die in 2015 werden vastgesteld, is de sector zich niet alleen gaan richten op het vergroten van de toegang tot leningen voor financieel uitgeslotenen, maar ook op de toegang tot onderwijs, gendergelijkheid, huisvesting, gezondheidsdiensten, landbouwpraktijken en duurzame energiebronnen. In 2018 werden microkredieten verstrekt aan meer dan 140 miljoen mensen, van wie 80 procent vrouwen. De wereldwijde financiering voor microfinanciering bedroeg in 60 miljard dollar in 2020 en verwacht wordt dat de microfinancieringsmarkt in 2026 meer dan 300 miljard dollar zal bedragen. Wakibi behaalde na 10 jaar, eind 2020, de grens van 3 miljoen euro uitgeleend geld en nog geen 2 anderhalf jaar later is al 5 miljoen uitgeleend.

8. Er moet meer worden gedaan om systemische problemen aan te pakken.

Hoewel microfinanciering in het begin werd aangekondigd als de oplossing voor armoede in de wereld, is het slechts één strategie. Veel mensen worden geconfronteerd met omstandigheden die systemische armoede versterken, zoals gebrek aan gezondheidsdiensten en onderwijs, slechte openbare infrastructuur en sociale en genderongelijkheid. Deze en andere systemische problemen moeten worden aangepakt om de VN-doelstelling voor duurzame ontwikkeling te halen, namelijk een einde maken aan armoede in al haar vormen. Microfinanciering kan financiële inclusie en toegang tot kapitaal in gemeenschappen bevorderen, waardoor mensen beter in staat zijn om hun inkomen te verhogen en hun levensonderhoud te verbeteren.

9. Microkredieten maken het verschil voor mensen.

Van het helpen van boeren om hun oogst te vergroten en het financieren van opleidingen voor meisjes tot het ondersteunen van vrouwelijke ondernemers en vluchtelingen in staat stellen een bedrijf te starten in een nieuw land: microfinanciering heeft miljoenen mensen geholpen kansen te grijpen die ze anders misschien niet hadden kunnen grijpen. MFI's verstrekken onder andere leningen die de levenskwaliteit verhogen door de genderkloof in ondernemerschap over de hele wereld te dichten en te zorgen voor veiligere omstandigheden met leningen voor lampen op zonne-energie. Vervolgens kunnen toegang tot spaarrekeningen, geldoverboekingen en bedrijfstrainingen een kleine onderneming doen uitgroeien tot een bloeiende onderneming die banen schept voor anderen.

Miljoenen, zelfs miljarden mensen over de hele wereld worden nog steeds beïnvloed door de missie van microfinanciering: positieve verandering teweegbrengen door financiële inclusie.