Zo kunnen we vluchtelingen meer financiële zekerheid bieden

Door Ilse Naves-Scheidel op 20-10-2020

Impact van microkrediet

Waarom microkredieten

Nog nooit zijn er zo veel mensen op de vlucht geweest als in de laatste jaren. Wereldwijd zijn meer dan 65 miljoen mensen hun huis ontvlucht op zoek naar een veiliger of zekerder bestaan. 6 op de 10 van hen leeft al meer dan 10 jaar in een vluchtelingenkamp of op een andere locatie voor ontheemden.

Voor deze langdurige vluchtelingen is het opbouwen van een nieuw of tijdelijk bestaan, een dagelijkse bezigheid en zingeving aan hun leven cruciaal om hoop te houden. Daarvoor is toegang tot werk een vereiste. Helaas is werk vinden vaak moeilijk. Een eigen zaak opzetten kan in sommige gevallen nog, maar daarvoor is toegang nodig tot financiële diensten en instellingen. Banken zijn echter zelden bereid bankrekeningen te openen voor, of krediet te verstrekken aan vluchtelingen vanwege de financiële risico’s.

Grofweg zien microkredietverleners 5 obstakels. Kiva, onze partner in crowdfunding voor microkredieten, heeft deze in kaart gebracht en zoekt actief naar oplossingen om deze obstakels te overwinnen. 

Het goede nieuws is dat jij hierbij kan helpen. Dus, voel je je gefrustreerd omdat je weinig kunt doen aan de vluchtelingenproblematiek? Lees dan hier wat je wél kunt doen!

Obstakel 1: Te groot risico voor financiële dienstverleners

Banken zien de vluchtelingen als een te groot risico omdat de kans bestaat is dat ze op korte termijn weer moeten vertrekken. Bovendien hebben ze in hun gastland (nog) geen krediethistorie opgebouwd of een onderpand dat ze als garantie ter beschikking kunnen stellen. De kans dat een vluchteling niet terugbetaalt, schatten banken hoog in.

Voorstel oplossing:

Kiva en Wakibi lenen het geld dat is vergaard via crowdfunding op de websites uit via lokale partners (zogenoemde Field Partners). Dit kapitaal heeft 0% rente. Bovendien neemt Kiva het risico van wanbetaling over. Dat houdt de kosten laag voor de partners, waardoor ze deze mensen toch financiële diensten kunnen aanbieden die andere instellingen te riskant of duur vinden. 

Als het met deze proefprojecten lukt om aan te tonen dat het werkelijke risico om vluchtelingen te dienen niet zo groot is als het waargenomen risico, dan neemt dit hopelijk de bezorgdheid van financiële instellingen weg en zijn zij bereid dit voorbeeld te volgen.

Obstakel 2: Minder rechten in gastland

Vaak zijn vluchtelingen beperkt in hun rechten in hun gastland. Ze kunnen niet werken of beschikken niet over identiteitspapieren. Deze papieren zijn nodig om een bankrekening te openen of krediet aan te vragen. We schreven al eerder hierover.

Voorstel oplossing:

Wakibi wil met Kiva banken laten zien dat er andere mogelijkheden zijn om de identiteit van iemand te verifiëren. Digitaal bijvoorbeeld. Dat toont het Kiva Protocol dat vorig jaar in Sierra Leone is geïntroduceerd, gebaseerd op blockchain.

Als andere financiële instellingen dit soort alternatieve methodes in hun kredietprocessen opnemen dan nemen mogelijkheden voor de ‘unbanked’ toe. 

Obstakel 3: Geen homogene groep en dus verschillende behoeften

Vluchtelingen verschillen: per situatie, per land en per status. Dat maakt dat ook hun behoeften anders zijn. Bovendien verschilt de mate waarin vluchtelingen zich kunnen redden in de taal van het gastland en het kennisniveau wat betreft financiën en zakendoen. 

Voorstel oplossing:

Financiële instellingen zouden zich moeten verdiepen in de verschillende groepen en op basis van de verschillen segmentatie van producten moeten toepassen. Er is geen one-size-fits-all oplossing. Ze moeten zich focussen op die business die de beste kans van slagen heeft op de betreffende locatie, ten opzichte van de lokale concurrentie.

Obstakel 4: Druk op de lokale bevolking en het gastland

Vaak belanden vluchtelingen in een land waarvan de economie al zwak is. De instroom van deze vluchtelingen veroorzaakt vaak spanningen met de lokale bevolking. De eigen bevolking vreest voor nog meer druk op de economie en het verlies van hun baan.

Voorstel oplossing:

Het bewustzijn van deze spanningen is belangrijk. Financiële instellingen zouden zich met name moeten focussen op werk dat niet concurreert met de lokale business. Door producten te ontwikkelen die tegemoet komen aan de economische en financiële behoeften van zowel de lokale bevolking als de vluchteling, kunnen financiële instellingen bijdragen aan sociale cohesie.

Wanneer zijn we succesvol?

Kiva en Wakibi vinden hun werk geslaagd als zij met financiering meer vluchtelingen en intern ontheemden helpen, terwijl ze tegelijkertijd degenen ondersteunen in gastlanden die getroffen zijn door de vluchtelingencrisis. Kiva noemt drie succescriteria: 

  • Betere toegang tot financiële diensten voor vluchtelingen,
  • Financiële instellingen laten zien dat vluchtelingen een levensvatbare markt zijn, zodat zij ook overgaan tot financiering en
  • Sociale cohesie tussen vluchtelingen en gastgemeenschap versterken.

En wat kan jij doen?

Regelmatig hebben we leningen waarbij je een vluchteling kan ondersteunen. Op onze pagina Projecten kun je filteren op leningen voor vluchtelingen. Met een bedrag van slechts 25 euro kun jij iemand weer hoop geven en de mogelijkheid om een nieuw bestaan op te bouwen.

Zijn er geen leningen voor vluchtelingen? Kies dan uit een van de vele andere projecten op onze website.

Dit artikel is hertaald op basis van originele content op Kiva.org.