De impact van microkredieten op vrouwelijke ondernemers in Guatemala

Door Peter Blees op 26-9-2023

Impact van microkrediet

Women Empowerment fonds

socialimpact

Microkredieten

Wakibi-vrijwilligers Esther Claassen en Mijke Richelle bezochten dit voorjaar op eigen kosten Guatemala om te zien welke impact microkredieten hebben op de vrouwelijke ondernemers in dat land. Enthousiast doen ze verslag: “We zijn bijzonder onder de indruk van de veerkracht en het doorzettingsvermogen van deze vrouwen. Het zijn kleurrijke, hard werkende mensen in een eveneens kleurrijke omgeving met prachtige natuur.”

Misschien staat de onderneemster Magdalena Jesus hen nog het meest voor ogen als ze terugdenken aan hun reis in het gebied rond het Meer van Atitlan in Guatemala. “Echt een heel sterke, krachtige vrouw. Ze is begonnen met één straatwinkeltje met textielproducten en nu heeft ze er maar liefst drie, mede dankzij de microkredieten”, vertelt Esther. “Van haar vijf kinderen werken er twee mee in de winkeltjes. Je zag haar doorzettingsvermogen in die kinderen terug; ze waren echt enthousiast aan de slag. Magdalena heeft ook een gehandicapte zoon en dankzij haar succesvol ondernemerschap kan hij nu behoorlijk wonen en goed verzorgd worden.”

Wat hen ook trof in de opstelling van Magdalena was de nadruk die ze legde op de kracht van de groepsverantwoordelijkheid. “Ze was niet alleen dankbaar voor de kredieten die hier worden verstrekt via de organisatie Friendship Bridge, maar ze zei ook: ‘Friendship Bridge heeft mij en mijn familie geholpen, nu kunnen wij ook anderen helpen’. Deze opmerking is typerend voor de instelling van de vrouwen die we ontmoet hebben. En veel van hen staan er grotendeels alleen voor. De mannen zijn vaak afwezig of aan de drank.”

Vertrouwen opbouwen

Mijke en Esther zijn niet alleen onder de indruk van de vrouwelijke ondernemers die ze hebben ontmoet, maar ook van de werkwijze van Friendship Bridge, de Amerikaanse NGO die ter plaatse de microkredieten van o.a. Wakibi en partnerorganisatie Kiva verstrekt. De organisatie doet er alles aan om te voorkomen dat de ondernemers bezwijken onder een schuldenlast. Mijke: “Aan het verstrekken van een eerste microkrediet gaan drie gesprekken met de ondernemers vooraf. Een eerste lening is altijd een relatief laag bedrag en moet binnen zes maanden terugbetaald worden. Het rentepercentage is dan 3%. Na tijdige terugbetaling kan een lening van een groter bedrag tegen een iets lagere rente worden afgesloten. Op die manier bouwen ze eerst vertrouwen op en daarna kunnen ze hun onderneming langzaam laten groeien. Ze mogen ook niet te veel leningen tegelijk hebben lopen, maximaal drie per ondernemer. Mede door deze aanpak en de scholing wordt bijna 100% van de microkredieten tijdig terugbetaald.”

Foto: Op bezoek bij Cumes die een winkel/museum heeft met o.a. oude huipils, een traditioneel kledingstuk

Op bezoek van Cumes die een winkel/museum heeft met allerlei, soms oude huipils, een traditioneel kledingstuk

Trainingen

Elke maand zijn er trainingsbijeenkomsten voor groepen vrouwen met als aandachtspunten onder meer: onderhandelen, prijsbepaling, concurrentie. Er is ook aandacht voor scholing voor de kinderen en voor gezondheidszorg. “In dit gebied zijn de meeste ondernemers actief met weven en borduren. Dus daarom leren ze bijvoorbeeld ook over het combineren van kleuren. De vrouwen verkopen veel van hun producten in straatwinkeltjes rechtstreeks aan toeristen. Maar Friendship Bridge neemt (thee)doeken, sjaals en onderzetters ook van de ondernemers af voor verkoop via de webshop Handmade By, gericht op de Amerikaanse markt.”

Foto: Bijeenkomst in het afgelegen Xepol

Bijeenkomst in het afgelegen Xepol

Eigen verantwoordelijkheid

Veel respect kregen Esther en Mijke tevens voor de loanofficers van Friendship Bridge, die elk gemiddeld ruim 400 leners onder hun hoede hebben. Mijke: “Die leggen zo’n vijf tot zes bezoeken per dag af, meestal aan groepen leners in stad of platteland, soms echt in the middle of nowhere. Daar gaan ze op de motor heen, met knie- en armbeschermers op, want de wegen zijn meestal erg hobbelig. Wat ons opviel was dat ze bij de trainingen en bijeenkomsten veel nadruk leggen op de eigen verantwoordelijkheid van de ondernemers. Je moet zelf je geld tellen en als je te weinig inkomsten hebt, proberen ze je echt te prikkelen: ja, maar wat kan jij zelf doen om meer geld binnen te krijgen? Op de volgende bijeenkomst wordt altijd ook weer even besproken wat de vorige keer aan de orde is geweest.”

Doorzettingsvermogen

Maar de meeste indruk maakten toch de tien onderneemsters die ze hebben gesproken, meestal actief met weven en borduren, een enkeling ook met pottenbakken. Esther: “We hebben ze zelf hun verhaal laten doen en dat wilden ze graag, want ze zijn trots op wat ze doen. Dus we schoven onze vragenlijstjes al snel aan de kant; het waren echt gesprekken van mens tot mens.

Het laatste gesprek, met Marcela, is ons heel goed bijgebleven. Een intens gesprek waarin ze ook iets van haar pijn liet zien. Haar man is overleden, maar ze hoeft echt geen nieuwe man, zei ze, want ze kan prima voor zichzelf zorgen. Marcela is 54 en heeft de zorg voor vijf kinderen. Haar moed en doorzettingsvermogen kwamen heel sterk over. Ze levert ook aan de webshop Handmade By, maar in het begin wist ze met haar geweven doeken niet de juiste maat te realiseren. In zo’n weefgetouw wordt de stof heel strak getrokken, maar als de producten er dan later uitkomen, zijn ze plotseling een stuk kleiner. Een technische moeilijkheid die ze op eigen kracht heeft overwonnen.”

Foto: Marcela in Solola, met traditionele huipil aan achter haar weefgetouw

Marcela in Solola, met traditionele huipil aan achter haar weefgetouw

Mijke en Esther hebben allebei in het buitenland gewoond en hebben vaker ondernemers in ontwikkelingslanden ontmoet. “Maar deze ontmoetingen in Guatemala hebben weer veel bij ons losgemaakt. Het is onvoorstelbaar hoe moedig deze vrouwen in vaak moeilijke omstandigheden hun bedrijf starten, doorzetten en er een succes van maken. Meestal betekent dit dat een aantal kinderen naar school kunnen en dat de armoedecirkel wordt doorbroken. Geweldig dat zij hierbij intensief en zorgvuldig worden begeleid door Friendship Bridge.”

 

Foto top:

Groepsfoto na het bezoeken van een ‘aflossingsbijeenkomst’ waar ook werd gesproken over prijsbepaling. Op de achterste rij uiterst links Esther, naast haar Mijke.

Steun ondernemers met een microkrediet

Esther en Mijke maakten deel uit van een groep met ook enkele Amerikaanse verstrekkers van microkredieten, georganiseerd en begeleid door Friendship Bridge. Esther was al als vrijwilliger actief voor Wakibi en Mijke is dat na deze reis direct geworden. Ben je na lezing van dit verhaal ook onder de indruk en wil je een ondernemer in Guatemala – of ergens anders - steunen? Kies een project via www.wakibi.nl/projecten en stel een microkrediet beschikbaar. Dat kan al vanaf €27 euro en de impact is vele malen groter.

Andere mogelijkheden:

Peter Blees

Misschien interesseert dit je ook?

Ghanese onderneemster Abigail (24) zelfredzaam dankzij een kleine lening

Net als veel anderen in Ghana kreeg Abigail een lening voor haar winkeltje. En net als veel anderen wil ze hiermee meer producten inkopen om haar winst te verhogen en meer te verdienen. Maar hier houden de vergelijkingen op. Abigail is namelijk een héle bijzondere jonge vrouw. In dit blog vertellen we haar verhaal. Een verhaal over gebroken gezinnen, het helpen van kinderen, doorzetten, vertrouwen en een ongekende vastberadenheid.
Het verhaal van Elpidia's succes dankzij een kleine lening van 650,-

Elpidia en haar familie waren de eerste inwoners van een nieuwe wijk in de gigantische gemeente Soledad in Colombia. Om aan de behoeften van haar familie en de nieuwe buurt te voldoen, opende Elpidia een winkeltje vanuit haar huis. Wanneer we Elpidia vragen hoe haar winkel is ontstaan, is ze vol lof voor haar familie. “Ik had dit nooit had kunnen doen zonder de steun en motivatie van mijn zus en mijn nicht” vertelt Elpidia, “Zonder hen had ik dit nooit gedurfd. Zij kwamen ook met het idee om een microkrediet aan te vragen.”
Help ondernemers met lef tijdens de Dag van de Ondernemer

Ondernemers zijn overal ter wereld van enorme waarde: ze creëren groei, banen en welvaart. Daarom staan wereldwijd de ondernemers in de spotlights in de derde week van november. In Nederland is vrijdag 19 november de Dag van de Ondernemer. Want door ondernemers te bedanken voor hun lef en inzet, inspireren we anderen om ook de stap naar ondernemerschap te zetten. Een stap die we vanuit Wakibi graag makkelijker maken door hen met microkredieten te ondersteunen.
Zelfredzaamheid van vrouwen in Guatemala een stap dichterbij

Gendergelijkheid en zelfredzaamheid van vrouwen zijn steeds duidelijker de belangrijkste hulpmiddelen om wereldwijd belangrijke stappen te kunnen maken in het terugdringen van armoede. De vrouw speelt zo’n belangrijke rol aangezien zij door initiatief en vindingrijkheid beter dan mannen in staat blijken te zijn om kansen om te zetten in blijvende vooruitgang voor hun gezin en de gemeenschap waarin zij leven. Fundacion Namaste Guatemeya is een lokale partner, welke zich specifiek richt op het ondernemerschap van vrouwen in plattelandsgebieden. Fundacion Namaste is opgericht in 2004 en richtte zich oorspronkelijk op het verstrekken van subsidies voor verschillende projecten, waaronder financieel onderwijs en het verschaffen van kredietproducten, met als doel gemarginaliseerde vrouwen te helpen. Binnen een paar jaar breidde de organisatie zich uit en werd het Namaste Business Development Program (NBDP) gelanceerd.
Innovatie: Schoon water om levens te redden

In Nederland vinden we schoon drinkwater vanzelfsprekend, maar iedereen die weleens buiten Nederland komt weet heel goed dat je niet zomaar in elk land het water rechtstreeks uit de kraan kan drinken. Wereldwijd drinken op dit moment bijna 800 miljoen mensen onveilig, ongefilterd water. Besmet water kan onder andere leiden tot diarree. Wat veel mensen zich niet goed beseffen is dat diarree als gevolg van het drinken van vervuild water jaarlijks de dood van meer dan 2 miljoen mensen als gevolg heeft, waarvan het grootste deel kinderen. Wist je dat dit aantal hoger is dan het totaal aantal levens dat jaarlijks wordt opgeëist door aids, malaria en mazelen tezamen?
Onder de loep: Het belang van de Kiva fellow

Een nog niet eerder besproken rol binnen onze microfinancieringsketen is die van de Kiva fellow. Kiva biedt een groot aantal individuen de kans om hun specifieke vaardigheden in te zetten als ogen en oren in het veld, waarbij zij nauw samenwerken met microfinancieringsinstellingen en andere lokale partners in meer dan 60 landen over de hele wereld. De Kiva Fellowship is een vrijwilligerspositie met als doel de positieve impact van de keten waar Wakibi deel van uitmaakt sterk uit te breiden en te verstevigen.
Microkrediet als hulpmiddel voor duurzame wederopbouw Filipijnen

De afgelopen dagen zijn wij allen via diverse media geconfronteerd met het noodlottige resultaat van de tyfoon Haiyan, welke een verwoestende impact heeft gehad op de Filipijnen. Overal ter wereld zijn inzamelingen begonnen om de noodzakelijke directe hulp te kunnen bieden. Het meest belangrijk op dit moment is schoon drinkwater, voeding en medische zorg. Maar daarna zal het land deels weer vanuit niets opgebouwd moeten worden. Hiervoor is duurzame steun nodig. Wakibi gelooft dat microfinanciering een krachtig middel is om de bevolking van de Filipijnen te helpen in de wederopbouw van hun ondernemingen, hun land en hun leven en hen uiteindelijk weer zelfredzaam te maken.
Innovatie: verbeterde gezondheid door een veilige, betaalbare en zuinige kookhaard

De meest gevaarlijke activiteit voor een vrouw in een ontwikkelingsland is koken voor haar gezin… Ja, je leest het goed. Wereldwijd worden ongeveer 3 miljard mensen blootgesteld aan de negatieve effecten van onveilige haarden en kachels, die worden ingezet voor het bereiden van maaltijden, het wassen van kleding en het vervaardigen van drinkbaar water. Bijna 4 miljoen mensen sterven per jaar voortijdig aan ziekten die het gevolg zijn van luchtverontreiniging binnenshuis. Dit is acht maal zoveel als het aantal mensen dat sterft aan malaria. StoveTeam International (STI), een nieuwe lokale partner in Latijns-Amerika, is een non-profitorganisatie die er naar streeft om op effectieve wijze grote mondiale gezondheidsproblemen aan te pakken door middel van veilige en betaalbare kookhaarden.
Update Filipijnen: hoe gaat het met de leners en lokale partners?

De verwoestende werking die de tyfoon Haiyan op 8 november dit jaar heeft gehad op de Filippijnen heeft een immens effect gehad op haar bevolking. Er is in de afgelopen dagen veel inspanning geleverd om te achterhalen hoe het met de leners en de lokale partners in de getroffen gebieden gaat. In onderstaande tekst willen we die updates delen, willen we onder de aandacht brengen wat de gevolgen zijn op de lopende leningen en willen we aangeven wat alternatieve manieren zijn om te kunnen blijven helpen.
Nieuwjaarsvoornemens op humanitair niveau: uitroeien van armoede en honger

Het nieuwe jaar is begonnen en dat is het moment om je goede voornemens in de praktijk te gaan brengen. Velen van ons kijken terug op het oude jaar of al vooruit naar de toekomst, als inspiratie om een verbeterde wending aan het leven te geven. Afvallen, sporten, stoppen met roken, vaker je familie bezoeken, of wat dacht je van een bijdrage leveren aan de humanitaire doelen van onze wereldleiders? Maar wist je dat je als lid van Wakibi al bijdraagt aan dat laatste? In dit eerste artikel uit een nieuwe serie zullen we een kijkje nemen in de Millenium Development Goals van de Verenigde Naties en bepalen hoe Wakibi leningen bijdragen aan het aanpakken van deze doelstellingen.
De impact van een microkrediet op het leven van Safoura uit Mali

De 46-jarige Safoura woont in Dieli, een klein dorpje op het platteland van Mali. Twaalf jaar geleden overleed haar man. Als alleenstaande moeder van zeven kinderen was het leven op zijn zachtst gezegd vol uitdagingen. Al van jongs af aan handelt Safoura in etenswaar, net als haar moeder vroeger deed. Ze koopt rijst, uien, pasta, fruit en granen tegen een zo voordelig mogelijke prijs op een markt ongeveer 50 km verderop. Daarna verkoopt ze haar waren met wat winst op drie lokale markten.
Microkrediet is geen wondermiddel

Microkrediet lijkt zo simpel en voor de hand liggend: armoede bestrijden door leningen te verstrekken aan mensen die geen toegang hebben tot financiële diensten. Toch is de praktijk weerbarstiger. Microfinanciering is geen wondermiddel voor armoedebestrijding. Het slagen van dit soort projecten valt of staat met de juiste begeleiding, concentratie van activiteiten en samenwerking. Professor in microfinanciering aan de Nyrenrode Business University Dr. Ir. Gert van Dijk, legt uit.
Microkrediet: een steentje dat een hele vijver in beweging zet

Wie kent niet het machteloze gevoel dat je - op reis in een ontwikkelingsland - bekruipt als je de de leefomstandigheden van sommige locals ziet? Mensen die blijmoedig keihard werken om hun gezin te eten te geven en ook nog jou als rijke westerling met een glimlach welkom heten. Het raakt je in je hart. Je zou ze het liefst allemaal willen ondersteunen, wetend dat deze mensen vaak niet in aanmerking komen voor een lening via de bank en er dus nauwelijks in slagen uit de armoede te geraken. Voor deze mensen betekent een microkrediet een stap op de weg omhoog.
Met eigen ogen zien wat microkredieten betekenen voor ondernemers in Kosovo

Met eigen ogen zien wat microkredieten betekenen voor ondernemers die gesteund worden via Wakibi. Dát was de insteek van Mirte en Mart, oprichters van Social Wheels, het platform waarmee ze sinds 2020 kampeerbusjes verhuren en met een deel van de opbrengst Wakibi steunen. Het doel van deze enthousiaste uitleners is nog veel meer mensen te inspireren om anderen te helpen. Hun eigen inspiratie halen ze vooral uit mooie ontmoetingen en dus reisden ze zelf afgelopen december af naar Kosovo om daar te spreken met de KIVA-partner KosInvest en lokale ondernemers.
Social Wheels reist langs Wakibi-projecten in Albanië

Met eigen ogen zien wat microkredieten betekenen voor ondernemers die gesteund worden via Wakibi. Dàt was de insteek van Mart en Mirte, oprichters van Social Wheels, het platform waarmee ze sinds 2020 kampeerbusjes verhuren. Met een deel van de opbrengst steunen ze Wakibi met als bijkomend doel om nog veel meer mensen te inspireren om anderen te helpen. Hun eigen inspiratie halen ze vooral uit mooie ontmoetingen en dus reisden ze zelf in december 2021 af naar Oost Europa om daar te spreken met KIVA-partner Agro & Social Fund (ASF) en lokale ondernemers.
Ambassadeur van het Women Empowerment Fonds, Sylvia Siertsema bezoekt vrouwelijke ondernemers in Guatemala

Dankzij de microkredieten van Wakibi kunnen elk jaar honderden ondernemers hun bedrijf starten, voortzetten of zelfs laten groeien. Een microkrediet geven is eenvoudig: op de website van Wakibi kies je een project, je maakt geld over, en voilà, een ondernemer is weer een stukje geholpen. Maar wat doen ondernemers met zo’n microkrediet? En wat doet zo’n microkrediet voor ondernemers? Ambassadeur van het Women Empowerment Fonds en voormalig directeur van Wakibi, Sylvia Siertsema wilde dat weleens met eigen ogen zien. Eind oktober reisde zij af naar Guatemala om een aantal ondernemers te bezoeken.
Microkredieten in de spotlight

Hoewel het concept van microfinanciering al enkele decennia bestaat, krijgt het de laatste jaren steeds meer positieve aandacht. En dat is niet voor niets. Microkredieten zorgen namelijk niet alleen voor grotere (economische) productiviteit, maar ook voor meer zelfvertrouwen bij de ondernemer. Daar komt nog eens bij dat niet alleen de ondernemer profiteert van de lening. De impact wordt óók gevoeld door de familie en de directe omgeving. Daarom is het deze week de week van het Microkrediet en staan we stil bij het belang én de impact van deze bijzondere leningen.
Empowerment van Latijns Amerikaanse vrouwen

Pro Mujer is een partner van Wakibi die actief is in Latijns en Zuid Amerika. De doelstelling van deze stichting is om vrouwen in Latijns en Zuid Amerika te steunen in hun empowerment. Daarvoor maakt Pro Mujer gebruik van een breed palet aan ondersteuningsmogelijkheden: van microkredieten tot trainingen in ondernemerschap en medische voorzieningen. Sylvia Siertsema, directeur fondsenwerving van Wakibi, en Inge Jansen, vrijwilliger bij Wakibi, spraken met CEO Carmen Carrea en CLO Alexandra Blanco in Amsterdam.
De impact van een microkrediet op het leven van vluchteling Najah

Najah woont met haar vijf kinderen in een vluchtelingenkamp op de Westelijke Jordaanoever bij Jericho. Haar man woont en werkt het grootste deel van de week in Israël. Najah runt het huishouden. Met behulp van microkredieten heeft ze een bedrijf opgezet waarmee ze haar naam eer aan doet. Najah betekent namelijk ‘succes’ in het Arabisch. Ze runt een succesvolle onderneming door schapen en geiten te fokken voor de verkoop van melk en vlees.
Ambassadeur van het Women Empowerment Fonds, Sylvia Siertsema bezoekt vrouwelijke ondernemers in Guatemala

Dankzij de microkredieten van Wakibi kunnen elk jaar honderden ondernemers hun bedrijf starten, voortzetten of zelfs laten groeien. Een microkrediet geven is eenvoudig: op de website van Wakibi kies je een project, je maakt geld over, en voilà, een ondernemer is weer een stukje geholpen. Maar wat doen ondernemers met zo’n microkrediet? En wat doet zo’n microkrediet voor ondernemers? Ambassadeur van het Women Empowerment Fonds en voormalig directeur van Wakibi, Sylvia Siertsema wilde dat weleens met eigen ogen zien. Eind oktober reisde zij af naar Guatemala om een aantal ondernemers te bezoeken.
Empowerment van Latijns Amerikaanse vrouwen

Pro Mujer is een partner van Wakibi die actief is in Latijns en Zuid Amerika. De doelstelling van deze stichting is om vrouwen in Latijns en Zuid Amerika te steunen in hun empowerment. Daarvoor maakt Pro Mujer gebruik van een breed palet aan ondersteuningsmogelijkheden: van microkredieten tot trainingen in ondernemerschap en medische voorzieningen. Sylvia Siertsema, directeur fondsenwerving van Wakibi, en Inge Jansen, vrijwilliger bij Wakibi, spraken met CEO Carmen Carrea en CLO Alexandra Blanco in Amsterdam.
Empowerment van Latijns Amerikaanse vrouwen

Pro Mujer is een partner van Wakibi die actief is in Latijns en Zuid Amerika. De doelstelling van deze stichting is om vrouwen in Latijns en Zuid Amerika te steunen in hun empowerment. Daarvoor maakt Pro Mujer gebruik van een breed palet aan ondersteuningsmogelijkheden: van microkredieten tot trainingen in ondernemerschap en medische voorzieningen. Sylvia Siertsema, directeur fondsenwerving van Wakibi, en Inge Jansen, vrijwilliger bij Wakibi, spraken met CEO Carmen Carrea en CLO Alexandra Blanco in Amsterdam.
Maak ook social impact tijdens je vakantie

Wakibi-uitleners hebben één ding gemeen: zij voelen zich betrokken bij andere mensen overal ter wereld. Een deel van hen gaat graag zelf op avontuur om kennis te maken met andere culturen. Maar of je nu dichtbij blijft of juist naar de andere kant van de wereld gaat, social impact maken kan tijdens elke vakantie. De trend van reizen met social impact betekent dat je nieuwe culturen ontdekt en tegelijkertijd bijdraagt aan de lokale economie en het beschermen van de natuur op de plek waar je bent.
Opbrengsten online collecteweek voor het Women Empowerment Fonds bekend

Ruim een miljard vrouwen wereldwijd heeft weinig tot geen toegang tot financiële systemen. Het is voor ondernemende vrouwen in ontwikkelingslanden daardoor extra moeilijk om een bedrijf te starten en zelfredzaam te worden. Om die reden zamelde Wakibi in de week van Internationale Vrouwendag - 3 tot 9 maart – geld in voor het Women Empowerment Fonds via een online collecte. Iedereen kon een bijdrage leveren door online te doneren, of een eigen collectebus aan te maken.
Opbrengsten online collecteweek voor het Women Empowerment Fonds bekend

Ruim een miljard vrouwen wereldwijd heeft weinig tot geen toegang tot financiële systemen. Het is voor ondernemende vrouwen in ontwikkelingslanden daardoor extra moeilijk om een bedrijf te starten en zelfredzaam te worden. Om die reden zamelde Wakibi in de week van Internationale Vrouwendag - 3 tot 9 maart – geld in voor het Women Empowerment Fonds via een online collecte. Iedereen kon een bijdrage leveren door online te doneren, of een eigen collectebus aan te maken.